14.000 nhà tái định cư thừa do chính sách đền bù thoáng hơn

Theo số liệu của Kiểm toán Nhà nước, hiện TP.HCM  đang dư hơn 14.000 căn nhà, đất nền tái định cư. Giải thích nguyên nhân này, ông Trần Trọng Tuấn, Giám đốc Sở Xây dựng TP.HCM cho biết là do chính sách bồi thường, tái định cư thay đổi theo hướng ngày một thoáng hơn.

Cụ thể, với chính sách bồi thường đất theo giá quy định như trước đây, các hộ dân thường có xu hướng nhận nhà tái định cư vì có lợi hơn nhận tiền bồi thường.

Điển hình như giai đoạn từ 1988 – 2007, do nhận nhà có lợi hơn nên người dân bị di dời không muốn nhận đền bù, dẫn đến quỹ nhà đất tái định cư bị thiếu hụt trầm trọng. Khu tái định cư Vĩnh Lộc B và khu 12.500 căn tại Thủ Thiêm, quận 2 mà báo cáo của Kiểm toán nhà nước nêu đều được xây dựng trong thời gian này.

Tuy nhiên, hiện nay, với chính sách mới, giá bồi thường ngang bằng giá thị trường, giá nhà tái định cư cũng cao bằng giá thị trường nên người dân muốn nhận tiền để tự lựa chọn nơi ở.

Hơn nữa, theo quy định, dự án phải có nhà tái định cư trước khi di dời người dân, nên TP.HCM phải chuẩn bị quỹ nhà tái định cư lớn. Điều này khiến quỹ nhà do nhà nước chuẩn bị dư ra. Hiện sở đã xin chủ trương và TP cho phép bán đấu giá để thu hồi vốn.

Ông Tuấn cho biết thêm theo kế hoạch, từ nay đến năm 2020, thành phố sẽ giữ lại hơn 8.500 căn, nền đất để bố trí tái định cư cho các dự án, số còn lại sẽ tổ chức đấu giá.

Theo ông Trần Trọng Tuấn, trong quá trình tái định cư, thành phố cũng đã rút ra được nhiều bài học. Trong đó không thể cơ học bố trí người dân từ địa bàn này đến địa bàn xa, không thuận tiện cho sinh hoạt và công việc. Thay vào đó, cần phải tái định cư tại chỗ, đảm bảo tốt nhất quyền lợi cho người dân. Mặt khác sẽ phải điều tra xã hội học, dự báo nhu cầu hình thức tái định cư, xây dựng nhà ở xã hội cho thuê.

Trước đó, “Báo cáo kiểm toán hoạt động đầu tư xây dựng, mua nhà, đất phục vụ tái định cư và công tác quản lý, bố trí quỹ nhà, đất tái định cư giai đoạn 2016 – 2020 của TP HCM” được Kiểm toán nhà nước công bố cho biết, tổng số quỹ nhà, đất đã hoàn thành phục vụ cho công tác tái định cư, tính đến 31/3/2017 là 39.991 căn nhà, nền đất (25.506 căn nhà và 14.485 nền đất). Các quận, huyện đã bố trí tái định cư được 26.625 căn nhà, nền đất; chưa bố trí được 14.366 căn nhà, nền đất. Như vậy, số lượng quỹ nhà, đất còn tồn đọng tương đương 56,06% số lượng đã bố trí tái định cư từ năm 2004 đến nay.